Meclis’e sevk edilen 11. Yargı Paketi, 31 Temmuz 2023 öncesi suç işleyen yaklaşık 50 bin hükümlüye erken tahliye yolu açıyor. Düzenleme, terör ve örgütlü suçları kapsam dışı bırakırken, “örtülü af” eleştirilerini beraberinde getirdi.
Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne (TBMM) sunulan 11. Yargı Paketi, ceza infaz sisteminde önemli bir revizyona imza atıyor. AK Parti, MHP ve Adalet Bakanlığı’nın işbirliğiyle hazırlanan paketteki madde, 31 Temmuz 2023 tarihinden önce suç işlemiş hükümlülere denetimli serbestlik hakkı tanıyor.
Yasalaşması halinde yaklaşık 50 bin mahkûmun cezaevlerinden tahliye edilmesi öngörülüyor. Ancak terör suçları ile örgütlü suçlar bu imkândan yararlanamayacak.
Düzenlemenin Kapsamı ve İstisnaları
Teklif, suç işlenme tarihini esas alıyor. Buna göre:
Kapsama girenler: 31 Temmuz 2023 öncesi suç işleyen ve denetimli serbestliğe 5 yıl veya daha az kalan hükümlüler.
Kapsam dışı kalanlar: Terör ve örgütlü suçlar bu fırsattan faydalanamayacak.
Böylece adi suçlardan ceza alan ve infaz süresinin son aşamasına gelen hükümlüler, kalan cezalarını cezaevi dışında geçirebilecek.
Eşitlik İlkesi Gerekçesiyle Hazırlandı
Adalet Bakanlığı ve AK Parti kaynakları, düzenlemenin anayasal eşitlik ilkesine dayandığını belirtiyor. Aynı suçu işleyen kişilerden birinin 31 Temmuz 2023 öncesi, diğerinin sonrası yargılanması durumunda oluşan infaz farklılığı, uzun zamandır tartışma konusu oluyordu.
Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, daha önce yaptığı açıklamada bu çelişkiye dikkat çekmiş, “Suç tarihine göre düzenleme yapılabilir” demişti. MHP Genel Başkan Yardımcısı Feti Yıldız da, cezası henüz kesinleşmeyen kişiler için “mağduriyet oluşuyor” yorumunu yapmıştı.
Tahliye Sayısı Artabilir
Uzmanlara göre düzenleme, cezanın kesinleşme tarihi yerine suç tarihini temel aldığı için, şu an yargılaması devam eden ancak ileride ceza alacak kişiler de yararlanabilecek. Bu durum, tahliye sayısının zamanla yükselmesine yol açabilir.
AK Parti ve Adalet Bakanlığı yetkilileri, bunun af olmadığını ısrarla vurguluyor. Hükümlüler ceza almaya devam edecek, yalnızca infaz biçimi değişecek.
Ancak on binlerce kişinin tahliyesi, kamuoyunda “kısmi af” algısı yaratıyor. Benzer tartışmalar, Covid-19 döneminde çıkarılan infaz düzenlemelerinde de gündeme gelmişti.
Yasalaşma Sonrası Olası Etkiler
TBMM’de görüşmeleri yakında başlayacak teklif yasalaşırsa:
Cezaevlerindeki doluluk oranı azalacak
Denetimli serbestlik sistemi yeni yüklerle karşı karşıya kalacak
İnfaz politikalarına yönelik tartışmalar yoğunlaşacak
Adalet ve ceza infaz sisteminde yeni bir sayfa açılırken, gözler Meclis’in kararında olacak.