AK Parti Bitlis Belediye Başkanı Nesrullah Tanğlay'ın Van Gölü'nün adının "Bitlis Gölü" olarak değiştirilmesi gerektiği yönündeki açıklamaları, Vanlıların tepkisine yol açtı. Vatandaşlar, "Van Gölü Van’ındır, Van’ın kalacak" diyerek Başkan Tanğlay'a karşı çıktı. İki il arasında yeni bir tartışmaya yol açan bu açıklamanın ardından Vanlılar sosyal medyadan Tanğlay’a tepki gösterdi. Peki Van Gölü ismi kimin hakkı, vatandaşlar ne düşünüyor? İşte detaylar…
AK Parti Bitlis Belediye Başkanı Nesrullah Tanğlay'ın, Van Gölü'nün adının "Bitlis Gölü" olarak değiştirilmesi gerektiğine yönelik açıklaması, kamuoyunda geniş yankı uyandırdı. Bu açıklama, Vanlılar tarafından büyük tepkiyle karşılandı. Başkan Tanğlay, Van Gölü'nün Bitlis sınırları içinde de yer aldığını belirterek gölün adının "Bitlis Gölü" olarak değiştirilmesini önerdi. Ancak bu öneri, Van halkı ve çeşitli sivil toplum kuruluşları tarafından eleştirildi. Sosyal medyada da hızla yayılan tartışmalar sonucunda, "Van Gölü Van'ındır, Van'ın kalacak" sloganları öne çıktı. Van halkı, Van Gölü'nün tarihi ve kültürel açıdan kente ait olduğunu vurgularken, Bitlis Belediye Başkanı'na tepkilerini dile getirdiler.
“VAN GÖLÜ’NÜN İSMİ BİTLİS DENİZİ OLMALI”
Tanğlay, gölün üçte ikisinin Bitlis sınırları içinde yer aldığına dikkat çekerek, gölün adının Bitlis ya da Tatvan Gölü olarak değiştirilmesini önerdi. Bu açıklama, sosyal medyada geniş yankı buldu. Yayımcı Adem Metan’ın X hesabında paylaştığı videoda konuşan Tanğlay, "Tartışmalar güzeldir, doğruyu buluruz" diyerek, " Van Gölü’nün ismi Bitlis Denizi olmalı. Çünkü Van Gölü'nün büyük kısmı Bitlis sahilinde yer alıyor. Ahlat, Adilcevaz, Tatvan da bu sınırların içinde. Kadastro sınırı da bizim bölgemizde. Bu nedenle gölün isminin değiştirilip Bitlis Denizi olmasını talep ediyoruz," ifadelerini kullandı. Tanğlay ayrıca Van halkına da selamlarını iletti.
“VAN GÖLÜ TARİHTE BU İSİMLE KABUL EDİLDİ”
Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi'nde 24 yıl boyunca Van Gölü ve inci kefalinin korunması için önemli çalışmalar yürüten Prof. Dr. Mustafa Sarı, Van Gölü'nün adının "Bitlis Gölü" olarak değiştirilmesi yönündeki tartışmalara tepki gösterdi. Prof. Dr. Sarı, "Van Gölü'nün ismi bilim ve edebiyat dünyasında kabul görmüş ve bu şekliyle kullanılmaktadır. Yerel olarak değiştirseniz bile, dış dünyada bu dikkate alınmayacaktır. Tarih boyunca bu tür isim değişikliği talepleri hep olmuştur, ancak sürdürülemez isteklerdir" ifadelerini kullandı. Prof. Dr. Sarı, "Eski çağlarda coğrafyaya kim hâkimse o bir isim vermiş ve kullanmıştır, ancak bu isimlerin değiştirilmesi uzun vadede etkili olmamıştır" diyerek, Van Gölü'nün mevcut adının kalıcı olduğunu vurguladı.
TARİH BOYUNCA VAN GÖLÜ’NE VERİLEN İSİMLER…
Prof. Dr. Mustafa Sarı, Van Gölü'nün isim değişikliği tartışmalarına tarihsel bir perspektiften yanıt verdi. Sarı, Van Gölü'ne tarih boyunca birçok isim verildiğini belirterek, "Tarihçilerin yaptığı araştırmalar, Van Gölü'nün adının egemen devletlerin değişmesiyle birlikte defalarca değiştiğini ortaya koyuyor. Gılgamış Destanı'nda Van Gölü'ne Karanlık Deniz denildiğini, Asurlular döneminde ise Nairi Denizi, Yüksek Deniz, Yukarı Deniz, Dalgalı Deniz, Batı Denizi gibi isimlerle anıldığını öğreniyoruz" dedi. Prof. Dr. Sarı, Van Gölü'nün tarihte zaman zaman Van Deryası, Van Denizi, Ahlat Deryası, Erciş Deryası, Tatvan Deryası ve Bitlis Deryası gibi isimlerle de anıldığını hatırlatarak, "Ancak tarih boyunca en uzun süre kullanılan isim Van Gölü olmuştur" ifadesini kullandı. Sarı, bu isim değişikliklerinin tarih boyunca yaşandığını, ancak Van Gölü adının kalıcı olduğunu vurguladı.
“İSMİ DEĞİL KADERİ DEĞİŞMELİ”
Van Gölü’nün ismini değiştirmek yerine kaderinin değişmesi gerektiğini ifade eden Sarı, “Yaşadığımız mekânlar, kıymetini soyut kültür değerlerinden aldığı kadar, somut kültürel ve biyolojik değerlerden de almaktadır. Bu yüzden küresel düşünürken, yerel hareket ederek soyut ve somut değerlerimizi korumak zorundayız. İşte o zaman yaşadığımız yerleri küresel ölçekte öne çıkarabiliriz ya da küresel sisteme entegre edebiliriz. Yoksa memleketlerimize ait övünmelerimiz, kuru kabadayılıktan öteye geçmez. Şimdi gelin Van Gölü ile ilgili bu değerlere bir göz atalım. Van Gölü'nün çevresinde var olan inanç, sanat, tarih ve kültür değerlerini korumak için ne yapıyoruz bu gün sizce? Ya da Van Gölü'nün kendisini kirlilikten, her gün göle boşalan bir milyon insanın atığından kurtarmak için hangi çabayı sarf ediyoruz? Göl çevresinde bulunan yüzden fazla endemik bitkiyi tanıyor muyuz? Her gün çuvallar dolusu sökülen endemik soğanlı bitkilerin korunması için ne gibi önlemler alıyoruz? Van Gölü'nün tek türü İnci Kefalinin üreme zamanında halen devam eden kaçak avcılığını önlemek için ne gibi tedbirler düşündük ve uyguladık? Bir zamanlar Van Gölü'nün çevresinde her yerde görülen yaban koyunlarına ne oldu? Göl çevresini dantela gibi saran üzüm bağları, çeşit çeşit elma türleri, yerli domateslerimiz, fasulyemiz, kavunlarımız nerede? Feqiye Teyran'ın kuşları, kuşların terennüm ettiği, Bitlis'ten Van'a kadar sincapların hiç yere inmeden üzerinde yaşayabildiği saz gibi ormanlar nerede? Yukarıdaki sorulara pozitif cevap verebilecek bir babayiğit var mı? Unutmayalım, coğrafyayı mekân yapan sahip olduğu değerlerdir. Tüm soyut değerleri unutulmuş, somut değerleri ise birer birer yok edilmiş memleketin adının ne önemi var ki?” diye belirtti.
“BİTLİS’İN EMRİVAKİ YAPMASI HOŞ DEĞİL”
Urartulardan günümüze kadar olan süreçte gölün Van Gölü olarak anıldığını ifade eden bir vatandaş, “Van Gölü Van’ındır. Urartular döneminden eskiden beri Van Gölü olarak anılmış. Neticede Bitlislerin böyle bir emrivaki kalkışmaları yerinde bir yaklaşım değil. Bitlisler ayaklarını denk alsınlar. Van Gölü Vanlılarındır. Biz bunu göl olarak da kabul etmiyoruz. Bu Van Denizi'dir. Van Denizi hepimizindir. Denizimize sahip çıkıyoruz” ifadelerini kullandı.
“CANAVARI BİLE BİZİMDİR“
Van Gölü’nün Van’ın hakkı olduğunu ifade eden bir başka vatandaş ise, “Hayır kabul etmiyoruz. Van Gölü Vanlılarındır. Bitlislilerin değil. Herkeste biliyor ki Vanlılarındır. Böyle bir şey olamaz. Gölün yarısı Van’da zaten, Van Gölü Canavarı bile bizde. Van Gölü bizimdir bizim kalacak” diye konuştu.
“BİTLİSLİLER BAŞKA GÖL BULSUNLAR”
Göle en çok Van isminin yakıştığını söyleyen bir başka vatandaş, “Hayır çok saçma, Van Gölü bizim. Yıllardır Van Gölü. Olmaz kabul etmiyoruz. Bitlisliler boş hayale kapılmasın. Bitlis Gölü ne alaka? Cumhuriyet kuruldu kurulalı Van Gölü Van’ındır. Hiçbir yerin olamaz. Van Gölü Van’ındır, ebedidir. İnşallah ebedi de kalacak. Sınır mınır yok zamanında bırakmayacaklardı. Biz gölümüzü kimseye vermiyoruz. Van Gölü’nün adı Bitlis gölü olmaz. Eğer yeni göl oluşursa onu bilmiyorum ama Van Gölü Van’ındır Van’ın kalacak” şeklinde ifade etti.
