Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) Van, Muş, Bitlis ve Hakkari’yi kapsayan TRB2 bölgesi için yayımladığı Ağustos 2025 raporu, Van’ın nüfustan eğitime, ekonomiden sağlığa kadar birçok alandaki sorunlarını gözler önüne serdi. Rapora göre Van, göç veren illerin başında gelirken işsizlik, trafik ve çevre sorunları da dikkat çekiyor.
VAN’IN NÜFUSU AZALDI
Van’ın nüfusu son üç yılda geriledi. 2022’de 1 milyon 128 bin olan nüfus, 2024’te 1 milyon 118 bine düştü. En kalabalık ilçe 356 bin kişiyle İpekyolu olurken, onu Erciş ve Tuşba takip etti. Türkiye genelinde nüfus artış oranı binde 3,4 olurken, Van’da binde eksi 8,5 olarak kaydedildi. Bölgedeki en fazla göçü de Van verdi. 76 bin kişi göç ederken, 31 bin kişi kente geldi ve Van net 22 bin kişi kaybetti. TRB2 bölgesinde işsizlik oranı yüzde 15,3 ile Türkiye ortalamasının (yüzde 8,7) üzerinde. Van’da ise işsizlik yüzde 12,1’e gerilese de hala ciddi bir sorun. İstihdam oranı yüzde 47,5 seviyesinde kaldı.
EĞİTİMDE LİSE KIRILMA NOKTASI
Bölgede okuryazarlık oranı yüzde 95’in üzerinde. Ancak ilkokulda net okullaşma oranı yüzde 90’ı geçerken, lisede bu oran yüzde 80’in altına düşüyor. Van’da öğretmen başına düşen öğrenci sayısı lisede 14 olarak belirlendi. Van’da bir hekime 617, bir hemşireye 351 kişi düşüyor. Yatak başına düşen kişi sayısı ise 367. Bölgede ölümlerin en büyük nedeni yüzde 30’u aşan oranla kalp ve dolaşım sistemi hastalıkları oldu.
Van’da kaba doğum hızı binde 19,3 olurken bebek ölüm hızı binde 12,4 seviyesinde. İlk evlenme yaşı kadınlarda 26,5, erkeklerde 28,9 oldu. Kaba evlenme hızı ise binde 6,9’a geriledi.
EKONOMİ VE TİCARETTE ZAYIF RAKAMLAR
2025’in ilk yedi ayında Van’ın ihracatı 14,1 milyon dolar olurken, ithalatı 45,5 milyon dolar seviyesinde kaldı. TRB2 bölgesinde kişi başına gelir 132 bin TL’de kaldı. Van’da 2024’te 5 binin üzerinde daireye yapı kullanım izin belgesi verildi. 2025’in ilk yedi ayında ise 5 bin 402 konut satışı gerçekleşti. Van’da 2025 ortasında 92 bin 600 araç bulunuyor. 2024’te 5 bin 969 kazada 51 kişi hayatını kaybetti. Çevre yolunun tamamlanamaması ve şehir içi trafik düzenlemelerinin yetersizliği sorunları artırıyor.
TARIM VE HAYVANCILIK BEKLENTİLERİN ALTINDA
Van’da 3,8 milyon dekar tarım alanı bulunuyor. 2024’te 150 bin büyükbaş ve 3,3 milyon küçükbaş hayvan kaydedildi. Ancak üretim, potansiyelin gerisinde kalıyor.