Van Gölü Havzası, iklim değişikliği nedeniyle önümüzdeki 20-25 yılda Akdeniz iklimine doğru evrilecek. Yaz aylarında artacak kuraklık ve buharlaşma, bölgedeki su kaynaklarını ciddi şekilde tehdit ediyor.
Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Faruk Alaeddinoğlu, Van Gölü Havzası’nda önümüzdeki yıllarda Akdeniz ikliminin etkilerinin görülmeye başlanacağını belirterek ciddi su sorunları uyarısında bulundu. Alaeddinoğlu, havzadaki su kaynaklarının, göllerin, akarsuların ve sulak alanların ciddi tehdit altında olduğunu vurguladı.
Mevsimsel Değişimler İklim Dengelerini Etkiliyor
Van Gölü Havzası, 2018-2023 yılları arasında küresel iklim değişikliğinin etkisiyle ciddi su kaybı yaşarken, 2024 yılında önceki yıllara oranla daha fazla yağış aldı. Ancak son yıllarda Ekim ve Kasım aylarında beklenen yağışların düşmemesi ve yağışların Mart, Nisan ve Mayıs aylarına kayması, havzadaki mevsimsel değişimin açık göstergesi olarak değerlendiriliyor. Uzmanlar, bu sürecin iklimsel dengeleri kökten değiştirdiğini ve bölgenin giderek belirgin bir Akdeniz iklimine doğru evrileceğini belirtiyor.
Akdeniz İklimi ve Kurak Yazlar
Prof. Dr. Alaeddinoğlu, “Şu anda temel karakteri karasal olan düşük yoğunluklu bir Akdeniz ikliminden söz ediyoruz; ancak önümüzdeki 20-25 yıl içinde bu bölgede daha belirgin bir Akdeniz ikliminin hüküm sürmesi bekleniyor. Akdeniz ikliminin en temel özelliği ise yaz kuraklığıdır. Dolayısıyla önümüzdeki yıllarda yazlarımız çok daha kurak geçecek” dedi.
Alaeddinoğlu, artan sıcaklık ve buharlaşmanın su kaynaklarını tehdit edeceğini, bunun sadece göl ve sulak alanların küçülmesiyle sınırlı kalmayacağını, akarsuların önemli bir kısmının kurumasına ve yeraltı su seviyelerinin giderek düşmesine yol açacağını ifade etti. Bu durumun, havzadaki içme, kullanma ve sulama suyunda ciddi sorunlar doğuracağını vurguladı.
İklim Değişikliği Sadece Isınma Değil
Prof. Dr. Alaeddinoğlu, iklim değişikliğinin yalnızca sıcaklık artışı anlamına gelmediğini belirterek, “İklim değişikliği hava kütlelerinin geçişini kolaylaştırıyor. Bu yüzden kışlar daha ılık geçecek gibi düşünsek de, kuzeyden gelen soğuk hava kütleleriyle birlikte eksi 30, hatta eksi 40 dereceyi bulan şiddetli soğuklar görülebilir. Geçiş mevsimlerinde ise normallerin çok üzerinde sıcaklıklar veya çok altında soğuklar yaşanabilir” dedi.
Gelecek On Yıllar İçin Uyarı
Alaeddinoğlu, önümüzdeki 10 yıllar boyunca sıcaklıkların artacağını, buharlaşmanın şiddetleneceğini ve yağış miktarının azalacağını öngördüklerini belirterek, “Bütün bu gelişmeler, havzanın toplam su arzını ciddi şekilde olumsuz etkileyecek. Bu nedenle tüm bu değişimleri öngörmek ve önlemleri bugünden almak gerekiyor. Burası kapalı bir havza ve su yönetimi doğru yapılmazsa, yüz binlerce insan yakın gelecekte ciddi su sıkıntılarıyla karşı karşıya kalacak” diye konuştu.