Geçmişte göl sularının yükselmesiyle tamamen suya gömülen ve halk arasında "mezarlık alanı" olarak bilinen bölgede, farklı motiflerle bezeli taş yapılar gözlemlenmeye başlandı. Bazı taşlarda haç işaretleri yer alırken, bazıları ise farklı dönemlere ait semboller taşıyor. Bu durum, bölgenin zengin ve çok kültürlü tarihine dair önemli ipuçları sundu.
Ancak tarihi değeri yüksek bu yapılar, son dönemde bilinçsizce yapılan kaçak kazılarla ciddi zarar görüyor. Mezar taşlarının kırıldığı, bazı mezarların ise tamamen tahrip edildiği görülüyor. Her geçen gün artan define arayışı, bu kültürel mirası yok olma tehlikesiyle karşı karşıya bırakıyor.
“Taşların Niteliği Hakkında Kesin Bilgi Yok”
Bitlis Eren Üniversitesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Demirtaş, ortaya çıkan taş yapıların mezarlık ya da yerleşim yeri kalıntısı olabileceğini belirtti. Ancak henüz bölgede sistematik bir bilimsel araştırma yapılmadığı için yapılarla ilgili net bir bilgiye ulaşılamadığını vurguladı.
Demirtaş, “Van Gölü’nde yaşanan büyük su çekilmesiyle birlikte birçok tarihi taş yapı ve motif tekrar görünür hale geldi. Ancak bunların bir mezarlığa mı yoksa eski bir yerleşim yerine mi ait olduğu hâlâ belirsizliğini koruyor,” dedi.
“Definecilere Karşı Acil Koruma Şart”
Kaçak kazıların bölgeye büyük zarar verdiğini dile getiren Prof. Dr. Demirtaş, bu alanların koruma altına alınması gerektiğini ifade etti: “Ne yazık ki bu bölge, definecilerin faaliyetleri nedeniyle tahrip ediliyor. Bu tür yerlerin korunması, hem tarihsel hem kültürel mirasımız açısından son derece önemlidir.”
Demirtaş ayrıca, mezarlık ve ibadet yerlerinde define aramanın yanlış bir inanç olduğunu belirterek, “Define mezarlıkta, camide ya da kilisede aranmaz. Bu tür çabalar hem yasadışı hem de anlamsızdır,” dedi.
Uzmanlara göre bölgenin arkeolojik değerinin tam olarak ortaya çıkarılabilmesi için sanat tarihçileri, arkeologlar ve sualtı arkeologlarının katılımıyla kapsamlı bir araştırma yürütülmesi gerekiyor. Ancak bu çalışmalar başlamadan önce alanın güvenliğinin sağlanması büyük önem taşıyor.
Bölge halkı ve uzmanlar, yetkililere çağrıda bulunarak Adabağ açıklarında ortaya çıkan bu tarihi alanın bir an önce koruma altına alınmasını ve bilimsel araştırmalara açılmasını talep ediyor.