Türkiye’nin yoksullukla en çok boğuşan şehirlerinden biri olan Van’da ekonomik kriz, küçük esnafı vurdu. Ticaret Bakanı Ömer Bolat Van’da kaç esnafın kepenk kapattığını açıkladı. İşte detaylar…
Ticaret Bakanı Bolat’ın Esnaf ve Sanatkârlar Bilgi Sistemi (ESBİS) verilerine dayandırdığı açıklamaya göre, 1 Ocak 2023 ile 30 Haziran 2025 tarihleri arasında Van’da 2 bin 252 esnaf kepenk kapattı. Aynı dönemde 5 bin 562 yeni işletme açıldı. Ancak açılan dükkân sayısına rağmen kapanan işletmelerin sayısı, Van’daki ekonomik kırılganlığı ve esnafın yaşadığı darboğazı ortaya koyuyor.
ENFLASYON, YÜKSEK MALİYETLER VE GELECEKSİZLİK
Doğu Anadolu’nun en büyük illerinden biri olan 1 milyon 127 bin nüfuslu Van’da yeme-içme sektöründen perakendeye, hizmet sektöründen zanaatkârlara kadar pek çok alan daralma yaşıyor. Gıda fiyatlarının kontrolsüz artışı, yüksek kiralar, artan enerji maliyetleri, SGK primleri, vergiler ve personel giderleri esnafı çıkmaza sürüklüyor.
Van’da faaliyet gösteren birçok küçük işletme, günlük maliyetlerini bile karşılayamaz hale gelirken, borç yükü ve belirsizlik nedeniyle kepenk indirmek zorunda kalıyor. Ekonomik koşullardan kaynaklanan bu kapanmalar, aynı zamanda istihdam kaybına da neden oluyor.
TÜRKİYE GENELİ DE ENDİŞE VERİCİ
Van’daki tablo, aslında Türkiye genelindeki durumu da yansıtıyor. Bakanlığın açıkladığı verilere göre, aynı dönemde Türkiye genelinde 758 bin 498 yeni esnaf kaydı yapılırken, 315 bin 603 işletme ise kapandı. Her dört işletmeden biri kapanırken, özellikle yoksul ve az gelişmiş şehirlerde bu oran çok daha dramatik boyutlara ulaşıyor.
BAKANLIK: HER TERKİN EKONOMİK NEDENLERLE OLMAYABİLİR
Ticaret Bakanı Ömer Bolat yaptığı açıklamada, terkin işlemlerinin (işletme kapatmalarının) sadece ekonomik nedenlerle olmadığını belirtti. Bolat, "Meslek değiştirme, tacir sınıfına geçiş, emeklilik, vefat gibi farklı gerekçeler de bu işlemlerin sebebi olabilir" dedi. Ancak Van’daki yerel kaynaklar, bu kapanmaların büyük kısmının doğrudan ekonomik sıkıntılardan kaynaklandığını savunuyor.