Van’da 10–17 Aralık İnsan Hakları Haftası kapsamında düzenlenen panelde, anadilde eğitim başta olmak üzere kimlik, eşitlik ve adalet konuları çok yönlü biçimde ele alındı. Etkinlikte, dilin bir hak olduğu kadar toplumsal varoluşun da temel unsuru olduğu vurgulandı.
Van’da 10–17 Aralık İnsan Hakları Haftası etkinlikleri çerçevesinde Demokratik Birlik İnisiyatifi tarafından panel düzenlendi. Atatürk Sanat Galerisi’nde gerçekleştirilen etkinliğin moderatörlüğünü Gökhan Işık üstlenirken, Demokratik Birlik İnisiyatifi Sekretaryası’ndan Diba Keskin ile Avukat Veysi Atay konuşmacı olarak yer aldı.
“BU KONULARI TARTIŞABİLİYOR OLMAK İLERLEMEDİR”
Panelde konuşan Avukat Veysi Atay, anadilde eğitim ve insan haklarının kamuoyunda tartışılabilmesinin önemli bir toplumsal aşamaya işaret ettiğini belirtti. Atay, “Anadil, kimlik ve insan haklarını konuşabiliyor olmak belli bir mesafe kat edildiğini gösteriyor. Ancak uzun yıllar boyunca pek çok haktan yoksun bırakıldık. Bunların başında da anadilimiz geliyor” dedi.
Uluslararası sözleşmelere dikkat çeken Atay, birçok resmi belgede Kürtçe çevirinin dahi bulunmadığını ifade ederek, devletin tüm dilleri ve hakları eşit biçimde tanıması gerektiğini vurguladı. Atay, Yerli Haklar Bildirgesi’nde anadilde eğitimin kolektif bir hak olarak yer aldığını, Avrupa Konseyi Ulusal Azınlıkları Koruma Çerçeve Sözleşmesi’nde ise kültür ve eğitim alanında anadilin öneminin açıkça belirtildiğini hatırlattı.
“DİL SADECE İLETİŞİM DEĞİL, KİMLİKTİR”
Demokratik Birlik İnisiyatifi Sekretaryası’ndan Diba Keskin ise anadilin kimlik ve varoluş açısından taşıdığı hayati öneme dikkat çekti. Keskin, “İnsan kendi diliyle konuşmadığında sesi doğal olmaz. Anadilden uzak bir dil, içten bir ifade yaratmaz” diye konuştu.
Geçmişte dil üzerindeki yasaklara değinen Keskin, bu baskıların toplumun köklerinden kopmasına yol açtığını belirterek, “Kürtçe şarkı kasetlerini saklamak zorunda kaldığımız dönemleri yaşadık” ifadelerini kullandı. Dilin yalnızca bir iletişim aracı olmadığını vurgulayan Keskin, “Dil; kimliktir, hafızadır, tarihtir. Dilimizden koparsak, geçmişimizden ve varlığımızdan da koparız” dedi.
“ANADİL GELECEK KUŞAKLARA AKTARILMALI”
Anadilin çocuklara aktarılmasının yaşamsal önemde olduğunu belirten Keskin, dil ve tarih bilincinin erken yaşta kazandırılması gerektiğini söyledi. Keskin, “Kendi dilimizle düşündükçe var oluruz. Çocuklarımıza dilimizi ve tarihimizi anlatmazsak, onlar da kendi dili için mücadele etmez” sözleriyle anadilin kuşaklar arası aktarımının önemine dikkat çekti.