Tarım ve Orman Bakanlığı’nın 2025 yılı itibarıyla başlattığı “Kırsalda Bereket, Hayvancılığa Destek” projesi kapsamında Van, 26 ili kapsayan düve üretim merkezleri içinde stratejik bir konuma kavuşuyor. Proje, yalnızca bir hayvancılık yatırımı değil, aynı zamanda bölgesel kalkınmayı hedefleyen büyük bir dönüşüm hamlesi niteliği taşıyor.
Van’da kurulacak merkezle birlikte Angus, Limosin, Şarole gibi etçi ırkların üretimi sağlanacak. Et verimliliği yüksek genetik olarak üstün ırkların üretileceği bu merkez, aynı zamanda sperma bankası, suni tohumlama, AR-GE ve danışmanlık faaliyetleriyle Türkiye’nin hayvancılığını dönüştürmeye aday.
“BUZAĞI DEĞİL, DÜVE ARANACAK”
Tarım ve Orman Bakanlığı’nın hayata geçirdiği proje hakkında bilgi veren Van İl Tarım ve Orman Müdürlüğü Hayvan Sağlığı Şube Müdürü Fethi Kurt, projenin boyutuna dikkat çekerek şu ifadeleri kullandı:
“Bu basit bir üretim faaliyeti değil, bütünlüklü bir kalkınma projesidir. Merkezimizde Angus gibi genetik olarak üstün etçi ırkların üretimi yapılacak. Sperma bankası ve ıslah yöntemleriyle kaliteli damızlıklar sağlanacak. Şu anda damızlık hayvan temininde üreticilerimiz uzak bölgelere gitmek zorunda kalıyor, bu da maliyetleri artırıyor. Bu merkezle birlikte ulaşım kolaylaşacak, hastalıklardan arınmış, yüksek et verimli hayvanlar üretilecek.”
ETÇİ IRKLARIN TÜRKİYE’YE AÇILAN KAPISI VAN OLACAK
Projeyle ilgili teknik ayrıntıları paylaşan Fethi Kurt, merkezin yalnızca üretim yapmayacağını, aynı zamanda bölge halkı için eğitim ve danışmanlık faaliyetleri sunacağını da ifade etti. Kurt, “Etçi damızlık sığır yetiştiriciliği, besi materyali toplama merkezi, ithal büyükbaşlarla suni tohumlama ve ıslah yöntemleri, cinsiyet tayini yapılmış sperma bankası gibi önemli uygulamalar bu merkezde hayata geçecek.” dedi.
“HAYVANLARA ULAŞIM KOLAYLAŞACAK, UYUM SÜRECİ KISALACAK”
Projenin Van için neden elzem olduğunu anlatan Kurt, hayvan temininde yaşanan sorunlara dikkat çekti:
“Bölgemizde uzman eller ya da genç çiftçi projelerinden faydalanmak isteyen üreticiler tedarik konusunda ciddi sıkıntılar yaşıyor. En yakın TİGEM işletmesine gitmek zorundalar, bu da ekstra yol ve maliyet demek. Ayrıca TİGEM’den getirilen hayvanların bölgeye uyum sağlaması da zaman alıyor. Kurulacak bu merkez sayesinde hem ulaşım kolaylaşacak hem de hayvanlar bölgede doğup büyüdüğü için uyum sorunları minimuma inecek.”
KURULUŞ ALANI BELLİ, ALTYAPI HAZIR
Van’da kurulacak düve üretim merkezinin yeri de netleşti. Erciş yolu üzerinde Tarım Meslek Lisesi yanında yer alan VOTAŞ Organize Tarım İşletmeleri’nin bulunduğu alan üzerine inşa edilecek merkez, mevcut bir altyapı üzerine geliştirilecek. Bu sayede kurulum süreci daha hızlı ve verimli şekilde tamamlanacak.
“KARKAS VERİMİ 450 KİLOYU BULACAK”
Kurt, genetik olarak üstün ırkların sağlayacağı et verimliliğine de dikkat çekti:
“Şu anda bölgemizdeki melez ırklarda karkas randımanı 220-250 kilo arasında değişiyor. Ancak bu projeyle üretilecek Angus, Şarole, Limosin gibi ırklarda düzgün bakım ve besleme ile karkas randımanı 400-450 kiloya ulaşabilecek. Bu, hayvancılıkla uğraşan çiftçilerimiz için büyük bir ekonomik avantaj sağlayacak.”
MERKEZ KIRMIZI ET BİRLİĞİ YÜRÜTECEK
Projeyi yürütecek kurumun Merkez Kırmızı Et Birliği olacağını belirten Kurt, “Tarım ve Orman Bakanlığı’na bağlı olan bu birlik bir KİT’tir, yani Kamu İktisadi Teşebbüsü’dür. Valiliğimizin de büyük destek verdiği bu projeyi Merkez Birlik sahiplendi. Kurulum süreci henüz tamamlanmadı ama planlama aşamaları büyük ölçüde bitirildi.” dedi.
“KÖYDEN KENTE GÖÇÜ TERSİNE ÇEVİRECEK”
Fethi Kurt, projenin sosyal boyutuna da dikkat çekerek şunları söyledi:
“Bugün bölgemizde binlerce insan il dışında inşaatlarda çalışıyor. Bu proje, bu insanlara doğdukları yerde doyma fırsatı sunuyor. İşçi statüsünde çalışan insanlar, bu merkez sayesinde kendi işlerinin patronu olabilir. Hayvancılığı bilinçli ve teknik destekli yapabilirlerse büyük kazançlar elde edebilirler.”
“SABIR VE DESTEK ŞART”
Kurt, projenin uzun vadeli bir yatırım olduğunu vurguladı:
“Bu, hemen sonuç alınacak bir proje değil. Zaman ve sabır isteyen, ciddi bütçe ve teknik destek gerektiren bir projedir. Sayın Valimiz Ozan Balcı’nın bu konuda çok büyük destekleri var. Kendilerine teşekkür ediyoruz. Bu destekler sürdükçe Van, hayvancılığın yeni merkezi olabilir.”
ETÇİ IRKLARLA KIRSALDA BEREKET ARTACAK
“Kırsalda Bereket, Hayvancılığa Destek” projesi kapsamında kurulacak Van Düve Üretim Merkezi, yalnızca hayvan üretimiyle sınırlı kalmayacak; aynı zamanda eğitim, AR-GE, danışmanlık, genetik ıslah ve modern hayvancılığın temelini de oluşturacak. Türkiye’nin kırmızı et üretiminde dışa bağımlılığı azaltmayı hedefleyen proje, Van’ı hayvancılıkta bir üs haline getirmeye hazırlanıyor.
Etçi ırklar burada doğacak, büyüyecek ve tüm Türkiye’ye dağılacak. Buzağı değil, artık Van’da düve aranacak…
