24 yıl geçti ama değişen bir şey yok... Van'ın kaderi neden hep aynı yazılıyor? 2001 yılında ekrana gelen bir televizyon programında konuşulan sorunlar, 2025’te hâlâ masada. Arşivden çıkan görüntüler, Van’ın yıllardır çözüm bekleyen kaderini bir kez daha gözler önüne serdi.
Van’da yıllar geçti, ancak sorunlar geçmek bilmedi. 2001 yılında NTV’de yayınlanan ve gazeteci Tayfun Talipoğlu’nun sunduğu “Buradan Bakınca” programında gündeme getirilen problemler, aradan geçen 24 yıla rağmen bugün hâlâ kent gündemini meşgul ediyor. Sosyal medyada yeniden dolaşıma giren arşiv görüntüleri, kentin kalkınma ve çözüm yolunda neden ilerleyemediği sorusunu yeniden kamuoyunun önüne koydu.
2001’DE VAN’DA NELER KONUŞULMUŞTU?
2001’de Van’da çekilen programda kentin önde gelen iş insanları ve kanaat önderleri Rezzan Bayram, Feridun Irak, Kayhan Türkmenoğlu, Şehabettin Özarslaner, Yücel Aşkın, Mustafa Sarı, Lütfü Özgökçe, İdris Karael, Veysel Dikici, Öner Ilgaz ve Adnan Saatçioğlu gibi isimler, Van’ın yapısal sorunlarını detaylarıyla ortaya koymuştu.
Programda öne çıkan konular şunlardı:
- Sınır Ticareti: 1994 yılından itibaren müdahalelerle sekteye uğrayan sınır ticareti konusu, özellikle İran ile olan ilişkilerde Van’a ciddi ekonomik kayıplar yaşatmış.
- Göç ve Mülteciler: İç göçün yanı sıra dış göç (sığınmacı ve mülteciler) Van’daki altyapıyı zorlamış, eğitim ve sağlık sistemini daha da kırılgan hale getirmişti.
- Tarım ve Hayvancılık: Köylerin boşaltılması, meraların kullanılmaz hale gelmesi ile tarım ve hayvancılık büyük ölçüde gerilemişti.
- Eğitim Sorunları: Van’daki üniversitelerin, büyükşehirlerdeki üniversitelerle karşılaştırıldığında geri planda kalması, eğitimin niteliğini olumsuz etkiledi.
- Ulaşım ve Lojistik Eksikliği: Transit yolun Türkiye tarafında tamamlanmasına rağmen İran tarafında hâlâ eksiklerin bulunması, ticaretin önündeki en büyük engellerden biri olarak gösterildi.
- Enerji Tüketimi ve Altyapı Sorunları: Artan göçle birlikte enerji ihtiyacının iki katına çıkması, altyapı planlamalarının yetersizliğini gün yüzüne çıkardı.
- Teşvik Eksikliği: Bölge insanına ve yatırımcıya sağlanan teşviklerin yetersiz olduğu, Van’ın gelişiminde engelleyici faktörlerden biri olduğu vurgulandı.
2025’TE DEĞİŞEN NE OLDU?
Bugün, 2025 yılında, a ynı başlıklar Van’ın kronik sorunları olarak masada duruyor. Hatta bu sorunların birçoğu daha da derinleşmiş durumda. Sınır ticaretindeki belirsizlik, yatırım yetersizliği, işsizlik, artan göç baskısı ve altyapı eksiklikleri hâlâ çözüm bekliyor.
Sosyal medyada gündem olan görüntülerle birlikte çok sayıda yurttaş, “2001’de konuşulanlarla bugün konuşulanlar aynı. Van sahipsiz mi?”, “24 yılda hiçbir şey değişmemiş” gibi yorumlarla tepkilerini dile getirdi.
