Van’da basit usulden gerçek usule geçecek esnaf ve sanatkârların muhasebe işlemlerine ilişkin yetkilerin meslek odaları ve birliklerine verilmesini öngören düzenleme, muhasebe camiasında sert tepkilere yol açtı. Van Serbest Muhasebeci ve Mali Müşavirler Odası (SMMMO) Başkanı Yakup Örenci, söz konusu uygulamanın meslek mevzuatına, hukuk devleti ilkesine ve kamu yararına aykırı olduğunu belirterek, düzenlemenin geri çekilmemesi halinde yargı yoluna başvuracaklarını açıkladı.
Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından hazırlanan ve 13 Aralık 2025 tarihli, 33106 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 586 Sıra No’lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile, 10380 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı kapsamında 1 Ocak 2026’dan itibaren basit usulden gerçek usulde vergilendirilecek esnaf ve sanatkârları ilgilendiren yeni bir uygulama hayata geçirildi. Düzenlemeye göre, bu mükelleflerin işletme hesabı esasına göre tutacakları defterler ile Defter-Beyan Sistemi kapsamındaki bazı işlemler meslek odaları ve birlikleri aracılığıyla yapılabilecek. Esnaf kesiminde olumlu karşılanan düzenleme, mali müşavirler cephesinde ise ciddi itirazlara neden oldu.
“MESLEK YETKİLERİNE MÜDAHALE SÖZ KONUSU”
Van SMMMO Başkanı Yakup Örenci, tebliğin 3568 sayılı yasa ile mali müşavirlere tanınan yetkileri ihlal ettiğini dile getirdi. Beyanname verme, defter tutma ve bildirim işlemlerinin yalnızca serbest muhasebeci mali müşavirlerin görev alanında olduğunu vurgulayan Örenci, şu ifadeleri kullandı:
“Beyanname verme, defter tutma ve bildirim işlemleri 3568 sayılı yasa ile yalnızca mali müşavirlere verilmiş yetkilerdir. Bu yetkilerin meslek odalarına devredilmesi açıkça yasa ihlalidir. İşletmelerin, tüccarların defterlerini ve beyannamelerini tutma yetkisi sadece mali müşavirlere aittir. Genel ve vesayet tebliğiyle bu yetkilerin odalara verilmesini, mali müşavirlerin yetkilerinin gasp edilmesi olarak görüyoruz.”
Örenci ayrıca, bir mali müşavirin aynı anda bir kurum bünyesinde çok sayıda mükellefe hizmet vermesinin disiplin suçu olduğunu hatırlattı.
“TEKNİK VE HUKUKİ DAYANAKTAN YOKSUN”
Düzenlemenin hukuki ve teknik açıdan ciddi sorunlar barındırdığını savunan Örenci, tebliğin birçok belirsizlik içerdiğini ifade etti. Kayıt dışılıkla mücadelenin ve bütçe disiplininin önemine dikkat çeken Örenci, şu değerlendirmede bulundu:
“Kayıt dışılıkla mücadele ve bütçe disiplini ihtiyacının bu kadar açık olduğu bir dönemde, kayıt dışılığı körükleyecek ve vergi sisteminde gedikler açacak uygulamaların yeterince tartışılmadan yürürlüğe sokulması kabul edilemez. Bu durum, yürütülen tüm mücadeleleri anlamsızlaştırmaktadır.”
“MUHASEBE UZMANLIK GEREKTİRİR”
Muhasebe faaliyetlerinin uzmanlık isteyen bir alan olduğunu vurgulayan Örenci, esnaf odalarına bu yönde yetki verilmesini eleştirdi. Örenci açıklamasında şu ifadelere yer verdi:
“Muhasebe yapmak, mali tabloları hazırlamak, doğru ve gerçek mali verileri sağlamak, denetlemek, raporlamak ve beyanname vermek, dünyanın her yerinde olduğu gibi ülkemizde de mali müşavirlerin işidir. Vergi ve muhasebe konusunda teknik bilgisi olmayan, oy kaygısıyla hareket edebilecek esnaf odalarına bu yetkilerin verilmesi, mükelleflerin Mali İdare karşısında başıboş ve denetimsiz bırakılması anlamına gelmektedir.”
“VERGİDE ADALET VE EŞİTLİK ZEDELENİR”
Söz konusu düzenlemenin belirli bir mükellef grubuna ayrıcalık sağladığını belirten Örenci, bunun vergide adalet ve eşitlik ilkeleriyle bağdaşmadığını söyledi. Uzun vadede ciddi olumsuzluklar doğuracağına dikkat çeken Örenci, şu görüşleri paylaştı:
“Bu düzenleme kayıt dışılığın artmasına, vergiye gönüllü uyumun azalmasına ve vergi gelirlerinin düşmesine neden olacaktır. Muhasebe ve denetim gibi ayrı bir disiplin olan mesleğin tahrif edilmesi, eğitim, sağlık, emekliye zam ve asgari ücret desteği gibi kamu hizmetlerinde bütçede kaynak yetersizliğine yol açacaktır. Düzenlemede kamu yararı yoktur.”
“UYGULAMADA CİDDİ AKSAKLIKLAR YAŞANIR”
Düzenlemenin sahada önemli sorunlara yol açacağını ifade eden Örenci, meslek odalarının binlerce mükellefin vergisel işlemlerini zamanında ve doğru şekilde yürütmesinin mümkün olmadığını söyledi. Olası yaptırımlara dikkat çeken Örenci, şunları kaydetti:
“Vergisel yükümlülükler zamanında ve doğru yerine getirilmezse, basit usulden gerçek usule geçen mükellefler ciddi cezalarla karşı karşıya kalır. Bir mali müşavir, birebir çalışarak mükellefini bilgilendirir. Ancak odalar binlerce kişiye bu hizmeti nasıl verecek? Bu durum kaçınılmaz olarak kayıt dışılığı ve vergi yasalarının delinmesini beraberinde getirir.”
“REKABET VE DİSİPLİN SORUNU DOĞAR”
Örenci, uygulamanın meslek açısından haksız rekabete yol açacağını da vurgulayarak, disiplin mevzuatına aykırı bir durum ortaya çıkacağını dile getirdi. Bir mali müşavirin kurum çatısı altında çok sayıda mükellefe hizmet vermesinin disiplin suçu olduğunu yineledi.
“YARGI YOLU GÜNDEMDE”
Van SMMMO Başkanı Yakup Örenci, açıklamasının sonunda düzenlemenin geri çekilmemesi halinde hukuki sürecin başlatılacağını belirterek, meslek onurunu ve kamu yararını korumak adına mücadeleyi sürdüreceklerini ifade etti.
