Kurban Bayramı’na sayılı günler kala Van’daki kasaplar bu yıl sessizliğe büründü. Önceki yıllarda bayram öncesi yaşanan yoğunluk yerini durgunluğa bıraktı. Vanlı kasaplar, vatandaşların bu yıl kurbanlıklarını doğrudan alıp kestirdiğini, kasaplara yalnızca doğrama ve parçalama hizmeti için başvurulduğunu söylüyor.
“Et satışı yok, sadece doğrama hizmeti veriyoruz”
Yıllardır Van’da kasaplık yapan Mesut Keleşoğlu, Kurban Bayramı öncesinde yaşanan durumu “Bayram geliyor ama işlerimizde hiçbir hareket yok. Gelen de sadece kendi kurbanlığını doğratmak için geliyor. Et satışı neredeyse sıfır” sözleriyle özetliyor.
Kasapların et reyonlarına müşteri uğramıyor. Etin kilosu 600-650 TL arasında değişmesine rağmen talep neredeyse yok denecek kadar az. Keleşoğlu’na göre fiyatlar sabit kalsa da vatandaşın alım gücü ciddi biçimde düşmüş durumda. “Geçen seneye göre satışlarımız yarı yarıya düştü. İnsanlar kurbanlıklarını kendileri alıyor, birkaç kişi birleşerek bir dana kesiyorlar. Kimse ekstra et almıyor” diyor.
“Kasap değil, doğramacı olduk”
Kurban Bayramı’nın yaklaştığı bugünlerde birçok kasap artık yalnızca doğrama ve parçalama hizmeti veriyor. Keleşoğlu, “Et satmak neredeyse imkânsız hale geldi. Müşteri sadece eti doğratmak ya da kıyma yaptırmak için geliyor. Vitrine bakan bile yok” ifadelerini kullanıyor.
“Malatya’dan et geliyor, Van’da hayvancılık çökmüş durumda”
Van’ın bir zamanlar hayvancılıkta önemli bir merkez olduğunu hatırlatan Keleşoğlu, bugün gelinen noktada kente başka illerden et geldiğini söylüyor. “Eskiden Van’dan et Rusya’ya giderdi. Şimdi Malatya’dan, Kayseri’den et getiriyoruz. Van’da hayvancılık yapan neredeyse kalmadı” diyerek üretimdeki düşüşe dikkat çekiyor.
“Ne esnaf kazanıyor ne vatandaş geçinebiliyor”
Kasap esnafı, ekonomide yaşanan krizin her kesimi etkilediğini söylüyor. “Yumurtacı da zarar ediyor, lokantacı da. Lokantaya et veren arkadaşlarım içeri giriyor. Giderleri karşılayamaz hale geldik. Esnafın hali içler acısı” diyen Keleşoğlu, bayramın esnafa moral olmadığını belirtiyor.
“Van, en pahalı illerden biri oldu”
Artan maliyetler, yükselen kiralar ve azalan gelirlerle birlikte Van’ın Türkiye’nin en pahalı kentlerinden biri haline geldiğini belirten kasaplar, bu gidişatın durdurulması gerektiğini söylüyor. Keleşoğlu, “70 bin lira kira veriyoruz ama dükkâna müşteri girmiyor. İnsanlar evine et götüremez hale geldi” diyerek son sözü şöyle bitiriyor:
“Bayram geliyor ama bereketi yok. Umudumuz, bu zor günlerin geride kalması.”