Van’da yıkımına başlanan Hazreti Ömer Camii ve çevresindeki iş yerlerine yönelik sürecin, esnafın bilgisi dışında ve katılımı olmadan yürütüldüğü iddiaları tepki topluyor. Yaklaşık 50 yıldır bölgede faaliyet gösteren esnaf, geçim kaynaklarını kaybetme noktasına geldiklerini belirterek sürecin şeffaf yürütülmediğini savunuyor.
1976 yılında ibadete açılan ve 2011 Van depremlerinden sonra güçlendirme çalışmalarıyla ibadete devam edilen Hazreti Ömer Camii, yeniden yapım gerekçesiyle yıkılıyor. Caminin alt katındaki iş yerleri de yıkım kapsamında tahliye edilmeye başlandı. Caminin yeni hali, Türkiye Diyanet Vakfı öncülüğünde Van Büyükşehir Belediyesi ve hayırseverlerin desteğiyle inşa edilecek. Ancak esnaf, sürece dair hiçbir bilgilendirme yapılmadığını, haklarının tanınmadığını söylüyor.
"CAMİ YENİLENSİN, AMA KİME DANIŞILDI?"
Altı yıldır bölgede işletmecilik yapan Ziraat Mühendisi İskan Işık, yıkıma karşı olmadıklarını, ancak sürecin tamamen belirsizlik içinde yürütüldüğünü ifade etti. “Yapı hasar gördüyse yıkılsın, buna karşı değiliz. Ama bu kadar köklü bir yapının yeniden inşasında halkın görüşü alınmalı, mimari yarışmalar yapılmalıydı. Van’ın ruhuna uygun bir eser ortaya konmalıydı” dedi.
"İHALE SÜRECİ ŞEFFAF DEĞİL"
Projenin ihale sürecinin kamuoyuna kapalı şekilde yürütüldüğünü savunan Işık, “Proje kime verildi, hangi yöntemle yapılıyor? Hiçbir bilgi verilmedi. Bu da kamuoyunda ciddi soru işaretlerine neden oluyor. Şeffaflık olmayınca güven de olmuyor” diye konuştu.
"KİRACIYIZ DİYE HİÇBİR HAK TANINMADI"
Pasajdaki iş yerlerinin büyük kısmının kiracılardan oluştuğunu belirten Işık, “Burada yıllardır emek veren insanlar bir anda yok sayıldı. Hiçbirine yeni projede yer verilmedi. Dışarıdan biri gelip yer sahibi olacak ama burada 20 yıl çalışan insanlar dışlanacak. Bu adil değil” dedi.
“BURASI VAKIF ARAZİSİ, HALKIN ORTAK DEĞERİ”
Işık, caminin bulunduğu alanın vakıf mülkü olduğunu hatırlatarak, “Kiracı-mülk sahibi ayrımı burada geçerli olamaz. Burası halkın alanıdır, kamuya aittir. Esnafın emeği göz önünde bulundurulmalı” ifadelerini kullandı.
"EKMEĞİMİZ ELDEN GİDİYOR"
Geçimini bu dükkândan sağlayan birçok esnaf, yaşanan belirsizlik nedeniyle ticaret yapamadığını, ürünlerini depolara taşımak zorunda kaldığını söylüyor. Ekonomik olarak zor günler geçirdiklerini belirten esnaf, “Malımızı tüketiyoruz, kiralık yer bulamıyoruz. Umudumuz tükeniyor” diye konuştu.
47 YILLIK ESNAF: “SÖZ VERİLDİ, AMA GÜVENEMİYORUZ”
1977 yılından bu yana tuhafiye işletmeciliği yapan 47 yıllık esnaf Mehmet Binici ise yıkım kararını kabul ettiklerini ancak sonrasına dair hiçbir netliğin olmadığını belirtti. “Sözleşme imzaladık, yılbaşına kadar yeni dükkânlar verileceği söylendi. Ama buna sadece inanmak zorundayız. Gerçekleşip gerçekleşmeyeceğini bilmiyoruz” dedi.
Binici, bölgede yaklaşık 80 esnafın beklemede olduğunu, yalnızca 10 kişinin yeni yer bulabildiğini aktardı. “Depolarda bekliyoruz. Altı ay boyunca ne yapacağımız belirsiz. Devletimize güvenmek istiyoruz ama bu güvenin boşa çıkmaması gerek” diye konuştu.
ESNAF: “TAKİPÇİSİ OLACAĞIZ”
Mehmet Binici son olarak, “Devlet söz verdi, biz de bunun takipçisi olacağız. Adaletli ve insanca bir çözüm bekliyoruz. Bu sadece bizim değil, Van halkının da meselesidir” ifadelerini kullandı.