Ciğer kavurmasıyla başlayan bayram sofraları, tandır etleriyle taçlanıyor
Van’da Kurban Bayramı, sadece bir ibadet ve paylaşma günü olmanın ötesinde, aynı zamanda mutfakta da yüzyıllardır süregelen geleneklerin canlandığı özel bir zaman dilimi. Bayramın ilk günü sabah namazıyla birlikte başlayan kurban kesimi sonrası, evlerde hummalı bir hazırlık başladı. Kurban etiyle yapılan yemekler, hem damaklara hem de gönüllere hitap etti.
BAYRAM SABAHI CİĞER KAVURMASI
Van’da birçok hanede bayram sabahının ilk yemeği ciğer kavurması oldu. Kurban kesiminin hemen ardından hazırlanan bu yemek, kuyruk yağıyla kavrulan taze ciğer, yürek ve bazen de böbrekten oluşuyor. Pul biber ve karabiberle tatlandırılan kavurma, sıcak lavaş ekmeğiyle birlikte kahvaltı sofralarını süslüyor.
ET HEMEN PİŞİRİLMEZ, DİNLENDİRİLİR
Geleneklere göre kurban eti, hemen tüketilmez. “Etin ölüsü çıksın” inancıyla, genellikle birkaç saat bekletildikten sonra pişirilir. Bu süreç, hem sindirim hem de lezzet açısından önemli kabul ediliyor.
TANDIRDA PİŞEN ET, SABIRLA HAZIRLANIYOR
Van’ın kırsal bölgelerinde kurbanın bazı bölümleri tandırlarda pişiriliyor. Toprak tandırlarda ağır ağır közlenen et, yumuşak dokusuyla dikkat çekiyor. Bu yöntem özellikle köylerde hâlâ yaygın olarak uygulanıyor. Çömleklerde pişirilen et, kuyruk yağıyla lezzet kazanıyor.
KAVURMA VE HAŞLAMA EN YAYGIN YÖNTEMLER
Kurban etinin büyük bir bölümü kavurma şeklinde tüketiliyor. Et, kendi suyunu salıp çekene kadar pişiriliyor, ardından kuyruk yağı veya tereyağı ekleniyor. Uzun süre kısık ateşte kavrulan et, yumuşaklığıyla bayram sofralarının vazgeçilmezi oluyor. Kemikli etlerden ise haşlama ve et suyu çorbası yapılıyor.
ŞİŞ KEBAP VE ETLİ PİLAV BAYRAM SOFRALARININ TAMAMLAYICISI
Bayramın ikinci ve üçüncü günlerinde ise özellikle gençler arasında mangal kültürü öne çıkıyor. Kuşbaşı doğranmış etler şişe geçirilerek közde pişiriliyor. Sumaklı soğan ve ayranla birlikte servis edilen şiş kebap, bayramın neşesine ayrı bir tat katıyor. Öte yandan kavurma etiyle hazırlanan etli pilav da misafirlere ikram edilen başlıca yemekler arasında yer aldı.
PAYLAŞMA KÜLTÜRÜ YAŞATILIYOR
Van’da kurban eti sadece sofralarda değil, komşuluk ilişkilerinde de önemli bir rol oynuyor. Kesilen etin bir kısmı ihtiyaç sahiplerine ve komşulara dağıtılıyor. Bu gelenek, toplumda dayanışmayı güçlendiriyor. Vanlılar için kurban eti, sadece bir yemek değil; aynı zamanda kültürün, inancın ve paylaşmanın bir sembolü. Bayram sofralarında pişen her lokma, yılların birikimiyle şekillenen bu zengin geleneği yaşatıyor.