Van’ın Gürpınar ilçesinde yapımı planlanan Norduz Barajı, ekolojik denge, kültürel miras ve yerel halk üzerindeki etkileri nedeniyle tartışma yaratıyor. Van Milletvekili Gülcan Kaçmaz Sayyiğit, projeyi Meclis gündemine taşıyarak Tarım ve Orman Bakanı’na soru önergesi yöneltti.
Van’ın Gürpınar ilçesinde yapılması planlanan Norduz Barajı, bölgede yaşayan vatandaşlar ile çevre ve doğa savunucularının tepkisini çekti. Baraj projesiyle ilgili basına yansıyan haberlerin ardından, kamuoyunda projeye dair soru işaretleri artarken, konuyu Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) gündemine taşıyan Van Milletvekili Gülcan Kaçmaz Sayyiğit, Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı’nın yanıtlaması istemiyle yazılı soru önergesi sundu.
Milletvekili Sayyiğit’in TBMM Başkanlığına ilettiği önergede, barajın ekosistem, yerel halk, kültürel miras ve nesli tehlike altındaki türler üzerindeki etkilerine dikkat çekildi. Özellikle baraj yapımı halinde Oğuldam ve Geçerli köylerinde yaşayan yurttaşların yerlerinden edilebileceği, tarihi Dêr Meryem Kilisesi’nin zarar görebileceği, kırmızı benekli alabalık ile sadece Van’a özgü olan Norduz koyununun yok olma riskiyle karşı karşıya kalabileceği vurgulandı.
"EKOSİSTEM VE KÜLTÜREL DOKU TEHLİKEDE"
Sayyiğit önergesinde, geçmişte Muradiye ilçesinde yapılan HES projeleriyle birlikte yaşanan su seviyesi düşüşü ve oksijen azlığına bağlı olarak doğal yaşamın zarar gördüğünü anımsatarak, Norduz Barajı’nda da benzer sonuçların doğmasından endişe edildiğini belirtti. Ayrıca, Çatak ve Geliyê Zîlan gibi bölgelerde daha önce yapılan müdahalelerin ağır sonuçlar doğurduğuna dikkat çekildi.
"ÇED RAPORU VAR MI?"
Milletvekili Sayyiğit, proje için herhangi bir Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) raporunun hazırlanıp hazırlanmadığını, yapılması planlanan barajın doğal yaşam, tarihi dokular ve sosyal yapı üzerindeki etkilerinin araştırılıp araştırılmadığını da sordu. Önergede, özellikle Norduz koyununun 1990’lı yıllarda Geçerli köylülerinin kararlı duruşuyla yok olmaktan kurtarıldığı hatırlatılarak, bu türün yeniden tehlike altına girmemesi gerektiği ifade edildi.
"KAÇ MAHALLE ETKİLENECEK?"
Baraj projesiyle birlikte kaç mahallenin ve vatandaşın etkileneceği, ortaya çıkacak ekonomik ve sosyal mağduriyetlerin hesaplanıp hesaplanmadığı gibi sorular da önerge kapsamında yer aldı. Sayyiğit, tüm bu olumsuzluklar ışığında projenin yeniden değerlendirilmesini talep etti.
SAYYİĞİT'İN BAKAN YUMAKLI'YA SORDUĞU SORULAR
1 – Van’ın Gürpınar ilçesi sınırlarında bulunan Norduz bölgesine baraj yapılacağı doğru mudur? Baraj inşasına ihtiyaç duyulmasının sebebi nedir?
2 – Van / Gürpınar’ın Norduz bölgesine baraj yapımına ne zaman karar verilmiştir? Barajın yapımıyla ilgili hangi bilgiler vardır?
3 – Van / Gürpınar ilçesinde halihazırda kaç tane baraj ve HES bulunmaktadır? Bunların doğal ve kültürel yaşama etkileri analiz edilmiş midir?
4 – Van / Gürpınar ilçesinin Norduz bölgesinde baraj yapımının doğal, tarihi ve kültürel yaşam üzerinde yaratacağı tehlikeler araştırılmış mıdır?
5 – Van / Gürpınar’ın Norduz bölgesinde inşasına başlanacağı belirtilen barajla ilgili Çevre Etki Değerlendirme (ÇED) raporu hazırlanmış mıdır?
6 – Van / Gürpınar’ın Norduz bölgesinde baraj yapımıyla birlikte yöreye özgü alabalık ile dünyada eşsiz olan Norduz koyunu nasıl korunacaktır?
7 – Van / Gürpınar’ın Norduz bölgesinde barajdan etkilenmesi öngörülen mahalle ve yurttaş sayısı kaçtır? Ekonomik ve sosyal açıdan yaşanacak mağduriyetler hesaplanmış mıdır?
8 – Van / Gürpınar’ın Norduz bölgesinde yapılacak bir barajın birçok olumsuz etkisi düşünülerek kararın gözden geçirilmesi sağlanacak mıdır?
