Markette 39 Üründen 28’inin Fiyatı Arttı
Nisan ayında markette satılan 39 temel tarım ürününden 28’inin fiyatı yükseldi, 11’inin ise düştüğü tespit edildi. Van’da alışveriş yapan vatandaşlar da bu artışlardan doğrudan etkilendi. Özellikle kış aylarının sonuna yaklaşırken meydana gelen zirai don, bazı ürünlerin rekoltesini düşürürken fiyatları yukarı çekti. Markette fiyatı en çok artan ürün ise %43’lük zamla karnabahar oldu. Van pazarlarında karnabahar fiyatlarının neredeyse ikiye katlandığı gözlemlenirken, bazı vatandaşlar bu ürünü almakta zorlandığını belirtti. Karnabahardaki bu sert artışı sırasıyla havuç, maydanoz ve limon izledi.
Üreticide En Çok Düşen Ürün: Salatalık
Üretici cephesinde ise farklı bir tablo ortaya çıktı. Tarlada fiyatı en çok düşen ürün %59’luk azalışla salatalık oldu. Bu düşüşü domates, patlıcan ve sivri biber takip etti. Ancak bu fiyat düşüşü tüketiciye doğrudan yansımadı. Üretici fiyatlarındaki azalışa rağmen marketlerde bu ürünlerin fiyatları halen yüksek seviyelerde seyretti. Van’daki bazı semt pazarlarında domatesin fiyatı geçen haftaya göre %38, patlıcanın %30, sivri biberin ise %22 oranında geriledi. Ancak tarladan market rafına gelene kadar yaşanan aracı maliyetleri ve lojistik giderler, tüketicinin bu düşüşten yeterince faydalanmasını engeledi.
Tarladan Tezgâha En Fazla Artış Havuçta
Ziraat Odaları Birliği’nin tarladan tezgâha fiyat farkı verilerine göre Nisan ayında fiyatı en çok artan ürün %250 ile havuç oldu. Bu ürünün tarladaki fiyatı oldukça düşük olmasına rağmen markette 2,5 katına varan bir artışla satışa sunuldu. Bu artışta taşımacılık maliyetlerinin ve aracıların etkisi büyük. Fiyatı artan diğer ürünler arasında fındık ve elma %13 oranında zamlandı. Özellikle elmanın depolama süresi ve taşımacılığı maliyeti fiyatlara doğrudan yansıdı.
Vanlı Vatandaşlar Tepkili: “Her Gün Fiyat Değişiyor”
Van’da pazar alışverişi yapan vatandaşlar ise bu duruma tepkili. Birçok kişi, haftadan haftaya değişen fiyat etiketlerinden şikâyet ederken, özellikle sabit geliri olan aileler için sağlıklı beslenmenin her geçen gün zorlaştığını ifade ediyor. Üretici ile tüketici arasında oluşan fiyat makasının daraltılması gerektiğini vurgulayan vatandaşlar, hem denetimlerin artırılmasını hem de doğrudan üreticiden temin edilen ürünlerin desteklenmesini istedi.
Etiketlerdeki Dalgalanma Devam Edecek
Küresel iklim olaylarının tarım üretimini etkilemeye devam etmesi beklenirken, Türkiye genelinde ve Van’da fiyat dalgalanmalarının süreceği öngörülüyor. Özellikle sebze ve meyve gibi kısa ömürlü ürünlerde hem üretim hem de tedarik zincirinde yaşanan aksaklıklar, doğrudan tüketiciye yansıyor. Ziraat Odaları, üretici maliyetlerinin düşürülmesi, aracı sayısının azaltılması ve bölgesel destek politikalarının önemine dikkat çekti. Van’da önümüzdeki süreçte hem üretici hem tüketici açısından daha istikrarlı bir piyasa yapısı oluşması için alınacak önlemler kritik rol oynayacak.
