Uzayan sıcak mevsimler Van’da iş takvimlerini değiştirdi. İnşaat çalışanları artırılan çalışma süresinden memnun; uzmanlar ise uzun vadeli iklim risklerine dikkat çekiyor.
İklim değişikliğinin etkileri, Türkiye’nin birçok bölgesinde olduğu gibi Van’da da iş yapma düzenini dönüştürüyor. Artan sıcaklıklar, yağışların geç başlaması ve mevsim geçişlerinin düzensizleşmesi, özellikle inşaat sektöründe çalışma takvimini tamamen değiştirmiş durumda. Yıllardır yalnızca 6–7 ay faaliyet gösterebilen inşaat çalışanları, bugün 8–10 aya yayılan bir sezonda kesintisiz çalışabiliyor. Sektör temsilcileri, yaşanan değişimin avantajlarını vurgularken, uzmanlar uzun vadeli risklere karşı uyarıyor.
VAN’DA YAĞIŞLARIN GEÇ BAŞLAMASI ŞANTİYELERİ ARALIK AYINA TAŞIDI
Van ve çevre illerde yağış rejiminin değişmesi, şantiyelerin kapanış tarihini ileriye taşıdı. Aralık ayının ilk günlerinde bile çalışmaların sürmesi, hem firmaları hem de işçileri memnun ediyor. Kuraklığın tarım ve su kaynakları açısından ciddi riskler yaratmasına rağmen, inşaat ve turizm gibi sektörler mevcut koşullardan geçici de olsa yararlanıyor. Özellikle turizmde mevsim kaymasının belirginleşmesi, bölgenin sezon planlarını yeniden şekillendiriyor.
TURİZMDE DE MEVSİM KAYMASI: VAN GÖLÜ HAVZASI ÖNE ÇIKIYOR
Van Gölü Havzası, geçmişte kısa yaz mevsimi nedeniyle turizm yatırımlarında geri planda kalırken, iklim değişikliğiyle birlikte bölgede sıcaklıkların daha erken yükselmesi yeni fırsat kapıları açtı. Akdeniz’de yaz aylarında artan aşırı sıcaklık ve yüksek nem, tatil planlarını sonbahara kaydırırken Van Gölü Havzası daha serin ve uzun bir sezon sunarak öne çıkmaya başladı. Artık yaz sonlarında bile gölde suya girilebildiği ifade ediliyor.
SEZON ARALIK AYINA KADAR UZADI
İnşaat firması sahipleri ve çalışanlar, değişen hava koşullarının çalışma süresini uzattığını belirtiyor. İnşaat firması yetkilisi Faysal Altındağ, önceki yıllarda ekim ayının sonunda kapanan sezonun bugün aralık ayına kadar uzadığını ifade ederek şunları söyledi:
“Ekim 20’sine, 25’ine kadar sezonu kapattığımız dönemler vardı. Şu anda aralığın 4’ündeyiz ve inşaat sektörü hâlâ devam ediyor. İklim değişikliği gerçekten zaman açısından büyük bir fayda sağlamıştır. Doğu bölgesinde 6 ay çalışırken bugün bu süre 8–10 aya çıktı.”
“5-6 AY FAZLADAN ÇALIŞIYORUZ”
İnşaat demir ustası Erhan Feyda da çalışma koşullarının neredeyse tüm yıla yayıldığını söyleyerek,
“Eskiden 4 ay çalışabiliyorduk. Şimdi 5–6 ay daha fazla çalışıyoruz. Kışın da yazın da hep çalışıyoruz. Ocak ayında da kar yağmasa devam edeceğiz.” dedi.
“İŞSİZLİK SÜREMİZ KISALDI”
25 yıllık usta Yunus Feyda ise hem çalışma döneminin uzadığına hem de yapı güvenliğinin arttığına dikkat çekerek, “Eskiden 6 ay yatıyorduk. Şimdi yalnızca 2–3 ay. Yapılar artık daha sağlam yapılıyor. Denetimler çok sıkı, biz de deprem yaşamış insanlar olarak çok dikkat ediyoruz.” diye konuştu.
“İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ ARTIK HERKESİN HİSSETTİĞİ BİR GERÇEK”
Van YYÜ Coğrafya Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Faruk Alaeddinoğlu, iklim değişikliğinin hem bilimsel verilerde hem de gündelik yaşamda çok daha görünür hâle geldiğini belirterek şöyle konuştu:
“İklim değişikliği son 20–25 yılda herkesin hissettiği bir sürece dönüştü. Sıcaklık artışı ve mevsimlerin kayması birçok sektörde köklü değişikliklere neden oluyor. İnşaat sektörü de bunlardan biri. Geçmişte Mayıs–Ekim arasında süren sezon bugün Nisan’dan Aralık’a kadar yayılmış durumda.”
“VAN GÖLÜ YENİ BİR ÇEKİM MERKEZİ HALİNE DÖNÜŞEBİLİR”
Alaeddinoğlu, aynı etkinin turizmde de görüldüğünü belirterek, “Akdeniz’de Temmuz ve Ağustos ayları artık çok sıcak. Deniz suyu 30°C’yi aşıyor. İnsanlar bu aylarda değil, Eylül–Kasım döneminde tatili tercih edecek. Van Gölü Havzası ise bu süreçte yeni bir çekim merkezine dönüşebilir.” değerlendirmesinde bulundu.
MÜHENDİSLER: “ŞANTİYE SÜRELERİ BELİRGİN ŞEKİLDE UZADI”
İnşaat Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Üyesi Ceng Ali Çeliktaş, şantiye takvimlerinin tamamen değiştiğini belirterek şunları söyledi:
“Eskiden kasım başında işi bitirirdik. Şimdi aralığın 5’indeyiz, hâlâ çalışıyoruz. Sıcaklık dengeleri değiştiği için bazen başlangıç tarihleri mart–nisana kayıyor. Beton katkılarının etkisi 15 günle sınırlıdır. Sezonu uzatan esas faktör iklim.”
KASIM AYI ARALIK’A UZADI
İnşaat Mühendisi İzzet Çoban da son yıllarda kışların yumuşamasıyla sezonun belirgin şekilde uzadığına dikkat çekerek, “Eskiden kasım ortasında bitirdiğimiz işleri şimdi aralık sonuna kadar sürdürebiliyoruz. Beton santralleri de artık daha geç kapanıyor. Sektör mart ayının başlarında bile start verebiliyor.” dedi.
TARIM TEHLİKEDE, İNŞAAT VE TURİZM İÇİN YENİ DÖNEM
Her ne kadar iklim değişikliği bazı sektörlere avantaj sağlıyor gibi görünse de uzmanlar tarım ve su kaynakları üzerinde ciddi tehditlerin büyüdüğünü vurguluyor. Uzayan kurak dönemlerin uzun vadede hem ekolojik hem de ekonomik yapıyı olumsuz etkileyebileceği belirtiliyor. Buna rağmen mevcut koşullarda inşaat ve turizm, değişen iklime en hızlı uyum sağlayan sektörler olarak öne çıkıyor. Uzmanlar, gerekli önlemler alınmadığı takdirde iklim değişikliğinin önümüzdeki yıllarda çok daha büyük sorunlara yol açabileceği uyarısında bulunuyor.
