UNESCO listelerinde Türkiye birçok değerle temsil edilirken, binlerce yıllık geçmişe sahip Van hâlâ kalıcı listeye giremiyor. Tarih ve kültür açısından bu kadar zengin bir şehrin dünya mirası sürecinde geri kalması büyük bir eksiklik olarak değerlendiriliyor.
Kültürel mirasın korunması ve tanıtılmasına yönelik farkındalık oluşturmayı amaçlayan “Şehir Okumaları Programı”nın ilk semineri Van’da düzenlendi. Seminerde, Van’ın zengin tarihi ve kültürel birikiminin UNESCO Dünya Mirası sürecindeki mevcut durumu ve potansiyeli ele alındı. Seminerde yapılan sunumlarda, Türkiye'nin UNESCO Dünya Mirası Listesi'nde 22, geçici listede ise 79 miras alanı ile önemli bir konumda yer aldığı hatırlatıldı. Ancak Van'ın yalnızca iki alanla geçici listede bulunmasının, şehrin tarihi ve kültürel değerlerini yansıtmada yetersiz kaldığı vurgulandı.
“KALICI LİSTEYE GEÇİŞİ HIZLANDIRILMALI!”
Geçici listede yer alan Akdamar Kilisesi (2015) ile Van Kalesi, Höyük ve Eski Van Şehri (2016) için kalıcı listeye geçiş süreçlerinin hızlandırılması gerektiği ifade edildi. Bununla birlikte, Şamran Kanalı, Urartu kaleleri, Hoşap Kalesi, Meher Kapı, tarihi mezarlıklar ve dini yapılar gibi birçok kültürel mirasın da adaylık sürecine dâhil edilmesinin önemine dikkat çekildi.
Somut olmayan kültürel miras unsurları da gündeme taşındı. Gümüş savat işlemeciliği, Van kilimi, Van kahvaltısı, Keledoş ve Helise yemekleri, inci kefali göçü, halk oyunları, halay gelenekleri, düğün ve cenaze merasimleri ile yayla bitkileri toplama kültürü gibi pek çok unsurun UNESCO’nun somut olmayan kültürel miras listelerine aday olabilecek nitelikte olduğu belirtildi.
ORTAK ÇALIŞMA ŞART
Seminerde konuşmacılar, yerel yönetimler, üniversiteler ve sivil toplum kuruluşlarının iş birliği içinde hareket etmesinin önemine vurgu yaptı. Başarılı UNESCO dosyalarının güçlü envanterler, halkın katılımı ve sürdürülebilir koruma politikaları ile hazırlandığı ifade edildi.
UNESCO, UNICEF ve diğer uluslararası kuruluşlarla iş birliği geliştirilmesinin, Van’ın kültürel mirasının korunması ve uluslararası alanda tanıtılması açısından kritik olduğu belirtildi.
KÜLTÜREL MİRAS GEZİLERİ BAŞLIYOR
Program kapsamında kültürel miras gezileri de düzenlenecek. Önümüzdeki hafta Ahlat Selçuklu Mezarlığı, Harabe Şehir ve Tarihi Bitlis ziyareti ile saha çalışmaları ve yerinde gözlemler yapılacak.
